سنگ‌های طبیعی متریالی هستند که به خاطر مقاومت بالا و زیبایی خیره کننده‌ای که دارند بسیار معروف هستند. کیفیت سنگ‌های ساختمانی حائز اهمیت است. کیفیت آنها در درجه اول به مقاومت سنگ‌ها بستگی خواهد داشت، یعنی هر چقدر کیفیت سنگ بالاتر باشد، قطعاً نشانگر مقاومت و قدرت بالای آن سنگ است. اما به این نکته حتما توجه داشته باشید که کیفیت یک سنگ را باید نسبت به شرایط آب و هوایی کاربری و اقلیم مورد نظر سنجید. سنگ‌ها یک جسم طبیعی هستند که از چند کانی تشکیل می‌شود.
خصوصیات سنگ ساختمانی با کیفیت
- داشتن بافت سنگین
- تمیز و پاکیزه بودن
- مقاومت سنگ در برابر عوامل آب و هوایی
- جذب پایین آب
عوامل موثر بر کیفیت سنگ ساختمانی
جذب میزان آب
مقدار و میزان حجم آب درون یک سنگ به ساختار حفره‌های سنگی بستگی خواهد داشت. آب‌های جذب شده در سنگ آن در برابر هوازدگی مستعد می‌کنند. یکی دیگر از معایبی که از این جذب در سنگ به وجود می آید حالت شوره زدگی بر سطح سنگ است که ظاهری نامناسب را ایجاد می‌کند. رطوبت و میزان جذب آب یک فاکتور مهم و بسیار تاثیرگذار بر کیفیت سنگ ساختمانی است.
وجود تخلخل سنگ
یکی دیگر از مواردی که می‌توان به یقین آن را جزء اساسی‌ترین موارد تاثیر گذار بر کیفیت سنگ دانست، تخلخل سنگ است. تخلخل سنگ‌ها بر روی مقدار جذب آب نقش بسیار موثری خواهد داشت. هر چه تخلخل سنگ بیشتر باشد آن سنگ در برابر انجماد، تبلور نمک، ذوب آب و غیره آسیب پذیرتر خواهد شد و برعکس کمتر بودن تخلخل سبب ایحاد یک سنگ ساختمانی با کیفیت خواهد شد.
نوع سنگ
سنگ‌ها هر کدام از نوع و جنس خاص و متفاوتی ساخته و تولید شده و هر کدام از آنها دارای ویژگی منحصر به فردی می‌باشند. در تشخیص نوع هر سنگ، ویژگی‌های شیمیایی و نوع کانی، اثرات هوازدگی، شکستگی ها و غیره دخیل هستند. جنس هر کدام از آنها نیز در کیفیتشان قطعاً بی تاثیر نخواهد بود.
نحوه استخراج
شاید در نگاه اول شیوه و روش‌های استخراج سنگ‌ها از معادن را در کیفیت سنگ‌های ساختمانی بی‌تاثیر به نظر برسد. اما باید گفت هر کدام از این روش‌ها تاثیر فوق العاده‌ای در شکل ظاهری و کارایی سنگ‌ها خواهد داشت. زیرا کیفیت سنگ‌ها از نظر ابعاد، شکل ظاهری، درزها و ترک‌ها وابسته به روش‌های استخراج سنگ از معادن تغییر پیدا می‌کند. استخراج سنگ به روش‌های نظیر استفاده از مواد مخصوص، استخراج به روش چال‌های موازی، استخراج به وسیله‌ی سیم برش و استخراج توسط شعله انجام می‌گیرد.
سبک معاصر یا پهلوی
الگوی طراحی در سبک پهلوی ( معاصر ) معماری ایران باستان می باشد و سبکی برونگرا می باشد. البته الگوی این سبک معماری ایران باستان است اما همزمان تحت تأثیر معماری مدرن نیز قرار گرفته است. طراحی و اجرای نما با این سبک با استفاده از عناصر خطی – عمودی استفاده می شود.
عملیات برش و صیقل
تکنیک و عملیات برش سنگ‌ها هم تا حد بسیار زیادی بر کیفیت سنگ ساختمانی موثر می‌باشد. با به کارگیری روش‌ها و تکنیک‌های اصولی در برش و صیقل دادن سنگ‌ها موجب ضخامت یکنواخت، گونیا بودن اضلاع سنگ و جلا دادن آنها می‌شود. بنابراین هر چقدر در صاف کردن سنگ‌ها از مواد باکیفیت استفاده شود، کیفیت سنگ‌های ساختمانی افزایش پیدا خواهد کرد.
خشک نمودن سنگ
منظور از خشک کردن سنگ‌ها همان رطوبت زدایی آنها در هنگام فرآوری سنگ می‌باشد. در مورد خشک کردن سنگ قبل از انبار کردنشان، نظریه‌های متفاوتی ارائه گردیده است. اما یک نظریه واحد وجود دارد که بهتر است سنگ‌ها را پس از استخراج خشک کرد. سنگ‌ها در این مرحله خیلی بهتر خشک می‌شوند و اثر خشک کردن در این مرحله غیر قابل برگشت بوده و تاثیر فوق‌العاده‌ای را بر کیفیت سنگ خواهد گذاشت.
مقاومت مکانیکی
سنگ‌ها مدام در معرض تغییرات جوی و آب و هوایی قرار دارند، پس باید نوعی توانایی در آنها باشد که بتوانند از خود در برابر آسیب‌ها محافظت کنند. به عنوان مثال ذوب آب و تبلور نمک باعث ایجاد فشارهایی در حفره‌های سنگ‌ها می‌گردد. حال سنگ‌هایی که مقاومت مکانیکی خوب و مطلوبی داشته باشند، در برابر این شرایط به خوبی مقاومت خواهند کرد که به اصطلاح زمین شناسان با مقاومت فشاری بالا یا مدول یانگ بالا، دوام خیلی بهتری را خواهند داشت. پس داشتن ویژگی مقاومت مکانیکی هم بر کیفیت سنگ‌ها اثر مستقیمی می‌گذارد.
اقلیم آب و هوایی
شرایط آب و هوایی هر منطقه بر سنگ‌های تولیدی یا استخراج شده آن هم تاثیرگذار خواهد بود. بسیاری از سنگ‌ها در اقلیم‌های آب و هوایی مختلف از قدرت سایش بالایی برخوردارند در حالی که سنگ‌هایی که در آب و هوای دیگر استخراج شده‌اند از مقاومت پایین تری برخوردار می‌باشند. پس با تمام این اوصاف شرایط آب و هوای هر منطقه بر کیفیت سنگ ساختمانی که در آن منطقه استخراج می‌گردد، بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم عواملی را که در کیفیت سنگ‌های ساختمانی مورد استفاده، تاثیر گذار است را مورد بررسی قرار دهیم. هر کدام از آنها به نوبه خود تاثیر مستقیمی در کیفیت و کارایی آنها خواهد داشت. همچنین به خاطر داشته باشید هر چه کیفیت سنگ بالاتر باشد قیمت آن نیز افزایش می‌یابد.
